29.6.07

Το περιβάλλον και τα κέρδη...


Το να κλαις για την καταστροφή στη Πάρνηθα είναι κάτι παραπάνω από υποκριτικό… Ας είναι -το έργο αυτό το έχουμε ξαναδεί πολλές φορές τις τελευταίες τρεις δεκαετίες τουλάχιστον.

Αλλά, ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Πριν ένα σχεδόν χρόνο έγιναν εκλογές για τους τοπικούς άρχοντες -δημάρχους και νομάρχες.

Αν κανείς έμπαινε στο κόπο απλώς και μόνο να ξεφυλλίσει τα γκλαμουράτα προεκλογικά προγράμματα των υποψηφίων θα διαπίστωνε με τρόμο ότι οι υποψήφιοι κατανάλωναν πολύ μελάνι και χαρτί για να πείσουν τους ψηφοφόρους για τις περιβαλλοντικές οικολογικές ευαισθησίες τους αλλά στις περισσότερες των περιπτώσεων δεν βρισκόταν ούτε γραμμή κείμενο για μια συγκεκριμένη πολιτική πρόληψης και προστασίας ακόμα και αυτού του λιγοστού πράσινου που υπήρχε στην περιοχή της δικαιοδοσίας του.

Κατόπιν εορτής οι τοπικοί άρχοντες είναι οι πρώτοι ευγενώς προσφερθέντες για να κρατήσουν αμείωτο το ενδιαφέρον του τηλεθεατή στους βραδυνούς τηλεμαραθώνιους των παραθύρων… Μπορούν να περιγράψουν με αναλυτικές, σχεδόν γαργαλιστικές λεπτομέρειες, το χρονικό της καταστροφής και να καταρτίσουν εντός ολίγων δευτερολέπτων πίνακα υπευθύνων.

Ο πρώτος υπεύθυνος είναι πάντα το Κράτος -άλλοτε γιατί δεν έστειλε πολλά αεροπλάνα ή και επίγειες δυνάμεις, άλλοτε γιατί δεν έδωσε τα χρήματα που ζητούσε ο τάδε Δήμος ή η δείνα Νομαρχία και πάει λέγοντας… Με προσήλωση στο δόγμα «φταίνε πάντοτε οι άλλοι» οι τοπικοί άρχοντες αρνούνται να μιλήσουν για τη ταμπακέρα. Κι όμως αναλογικά έχουν και εκείνοι τις ευθύνες τους και οι ευθύνες τους είναι μεγάλες. Η πρώτη και κύρια ευθύνη, πέραν όλων των άλλων, είναι η αδυναμία τους μέσω ενός ολοκληρωμένου σχεδίου να ενθαρρύνουν και στην συνέχεια να οργανώσουν και να επιμεληθούν ενός δικτύου εθελοντικών δράσεων στο επίπεδο της τοπικής κοινωνίας. Το όποιο πράσινο έχει απομείνει στο τόπο τους (μας) δεν είναι μόνο υπόθεση των γραφειοκρατικών μηχανισμών της κεντρικής διοίκησης. Είναι υπόθεση των πολιτών, σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Και η ανάδειξη και η ενθάρρυνση του εθελοντισμού στις μέρες μας δεν μπορεί και δεν πρέπει να λογίζεται σαν ένα περιφερειακό ζήτημα που έχει σχέση μόνο με τους ρομαντικούς της πολιτικής και της ιδεολογίας.

Το δεύτερο ζήτημα αφορά την ίδια την συγκρότηση και τις προτεραιότητες που θέτουν οι δήμοι και οι νομαρχίες σε σχέση με το περιβάλλον. Πλην ελάχιστων εξαιρέσεων δεν έχουν ενσωματώσει στη λειτουργία τους πολιτικές ενεργούς πρόληψης και προστασίας. Ακόμη χειρότερα δεν έχουν φροντίσει για να συγκροτήσουν ευέλικτους και αποτελεσματικούς μηχανισμούς αντιμετώπισης κρίσεων πριν καταλήξουμε στη καταστροφή αξιοποιώντας πλήρως όλες τις διαθέσιμες δυνάμεις -κρατικό μηχανισμό, δημοτικές ή νομαρχιακές υποδομές και υπηρεσίες, ιδιωτικές επιχειρήσεις με έμπρακτη και αποδεδειγμένη αίσθηση κοινωνικής ευθύνης και συλλογικές πρωτοβουλίες πολιτών. Στο τομέα αυτό είναι χειρότεροι ακόμη και από τους πιο παθιασμένους και αμετανόητους γραφειοκράτες του κρατικού μηχανισμού.

Ο κατάλογος θα μπορούσε να μακρύνει επικίνδυνα αλλά δεν είναι αυτό το ζητούμενο. Άλλωστε, οι επισημάνσεις αυτές σε καμιά περίπτωση δεν μπορούν να λειτουργούν ως άλλοθι για τις ευθύνες του κρατικού μηχανισμού. Οι ευθύνες τους είναι και τεράστιες και διαχρονικές. Έχουν να κάνουν με τις κυρίαρχες κρατικιστικές αντιλήψεις πολιτικών και υπηρεσιακών παραγόντων για το τι πραγματικά σημαίνει πρόληψη και προστασία του περιβάλλοντος σε μια περίοδο όπου αντιμετωπίζονται βίαιες κλιματικές αλλαγές. Για παράδειγμα, το συγκεντρωτικό μοντέλο που ακολουθείται για δεκαετίες στους τομείς της πρόληψης και της προστασίας αλλά και για την αντιμετώπιση κρίσεων όπως για παράδειγμα οι μεγάλες πυρκαγιές δεν τελευτήσει και δεν μπορεί παρόλες τις ενέσεις να ανταποκριθεί στις αυξημένες ανάγκες της εποχής μας.

Από τη μια οι τοπικοί άρχοντες αλλά και η μεγάλη πλειοψηφία του πολιτικού προσωπικού της χώρας δεν παραλείπουν να δηλώνουν σε κάθε ευκαιρία την πράσινη, οικολογική τους ευαισθησία αλλά πέραν αυτού απραξία και σιωπή κι από την άλλη οι ακτιβίστες της οικολογίας (ορφανά στις περισσότερες των περιπτώσεων των κομμάτων της κομμουνιστικής αριστεράς…) έχουν αναγάγει σχεδόν τα πάντα σε ζήτημα νομοθετικών και άλλων ρυθμίσεων. Η δράση για την ουσιαστική πρόληψη και προστασία και αποτελεσματική διαχείριση των συμφερόντων των πολιτών σε σχέση με το περιβάλλον απουσιάζει.

Η άποψη μου πιθανότατα να καταγράφεται ως αιρετική αλλά πιστεύω ότι μόνον όταν οι πολίτες συνειδητοποιήσουν ότι έχουν άμεσα συμφέροντα από την εμπλοκή τους στα ζητήματα του περιβάλλοντος - από το αλσύλλιο της γειτονιάς μέχρι τον Εθνικό Δρυμό- και ότι η προστασία του περιβάλλοντος μπορεί να επηρεάσει με τον ένα ή άλλο τρόπο τα συμφέροντα τους (εισοδήματα, περιουσία) θα μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι. Κακά τα ψέματα, σε πείσμα των διαδηλωτών το περιβάλλον και μαζί του τα δάση της χώρα μας δεν είναι πάνω από τα κέρδη. Ας καλωσορίσουμε την green business εποχή επιδιώκοντας με σοβαρότητα και ψυχραιμία να επανασυνδέσουμε την πραγματική προστασία του φυσικού πλούτου με εισοδήματα και κυρίως, με κέρδη για την πλειονότητα των πολιτών.

1 σχόλιο:

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΛΛΙΑΣ είπε...

ΓΙΑ ΤΗΝ ΖΩΗ ΜΑΣ ΡΕ ΓΑΜΩΤΟ!
Ο Εθνικός Δρυμός της Πάρνηθας αποτελεί παρελθόν. Οι ευθύνες τεράστιες και προς πολλές κατευθύνσεις. Όποιοι όμως και να ευθύνονται, το γεγονός είναι ένα. Ο Εθνικός Δρυμός της Πάρνηθας αποτελεί παρελθόν. Το μαύρο πήρε την θέση του πράσινου. Η μεγαλύτερη «ανάσα της Αθήνας» δεν υπάρχει πια. Η ζωή στο Λεκανοπέδιο δεν θα είναι πια όπως πριν.
Σήμερα, λίγες μέρες μετά, δεν ωφελεί να κλαίμε. Άλλα πράγματα έχουν προτεραιότητα. Πρέπει να ανασκουμπωθούμε όλοι, Πολιτεία, Τοπική Αυτοδιοίκηση, Φορείς, Ενεργοί Πολίτες και να προσπαθήσουμε να αναστήσουμε το δάσος. ΕΙΝΑΙ ΕΦΙΚΤΟ. Φτάνει να το θέλουμε πραγματικά. Φτάνει να έχουμε την θέληση να συγκρουσθούμε με συμφέροντα. Φτάνει να πάρουμε πρωτοβουλίες. Ναι είναι μια αργή διαδικασία. Ναι χρειάζεται επιμονή και υπομονή. Όμως ΕΙΝΑΙ ΕΦΙΚΤΟ.
Παράλληλα, όμως, αποτελεί όρο επιβίωσης του Λεκανοπεδίου, η προστασία όσων δασών απέμειναν. Δεν είναι πολλά, αλλά πλέον η ύπαρξή τους συνδέεται άμεσα, όχι πια με την ποιότητα ζωής, αλλά με την ίδια την επιβίωση των κατοίκων της Αττικής.
Ένα από αυτά τα δάση είναι κι αυτό του «Μαύρου Βουνού» Γραμματικού. Πρόσφατα αναγεννημένο μετά από καταστροφική πυρκαγιά, ένα πανέμορφο δάσος που ξεκινά από το Γραμματικό και τον Βαρνάβα και καταλήγει στον Ευβοϊκό και παράλληλα συνδέεται με τα δάση του Καλάμου και του Μαραθώνα.
Μέσα σ΄ αυτό το δάσος, η Πολιτεία, σχεδιάζει να εγκαταστήσει έναν ακόμη σκουπιδότοπο της Αττικής. Χωρίς καμία περιβαλλοντική ευαισθησία, δέσμια των συμφερόντων, αγνοώντας τις εκκλήσεις Περιβαντολλόγων, καθηγητών Πανεπιστημίων, του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, του Πανελληνίου Συλλόγου Αρχιτεκτόνων και άλλων Φορέων, προχωρά, με γρήγορους ρυθμούς στην υλοποίηση ενός οικολογικού εγκλήματος.
Κανείς τους δεν ευαισθητοποιήθηκε από το γεγονός ότι από αυτό το δάσος έρχεται «το βοριαδάκι» που καθαρίζει την Αθήνα από τους ρύπους.
Κανείς τους δεν ευαισθητοποιήθηκε από το γεγονός ότι «ακουμπά» στις καθαρότερες – αν όχι τις μόνες καθαρές- Παραλίες της Αττικής, που αποτελούν την κοντινή διέξοδο χιλιάδων κατοίκων της πόλης.
Κανείς τους δεν ευαισθητοποιήθηκε από την επισήμανση ότι η Αττική δεν έχει την πολυτέλεια να «σκοτώνει» τα λιγοστά δάση της.
Θα μπορούσε βέβαια να πει κανείς ότι εδώ δεν ευαισθητοποιήθηκαν όταν σ΄ αυτόν τον χώρο έχασαν της ζωή του 121 συνάνθρωποί μας στο αεροπορικό δυστύχημα της «ΗΛΙΟΣ», το δάσος θα υπολόγιζαν.
Όμως σήμερα τα δεδομένα άλλαξαν δραματικά.
Σήμερα αυτό το δάσος, όπως βέβαια και τα άλλα εναπομείναντα δάση της Αττικής, δεν αποτελεί απλά μια φυσική ομορφιά, αλλά – ΚΥΡΙΟΛΕΚΤΙΚΑ – πηγή ζωής για την Αττική. Η ύπαρξή τους και η συντήρησή τους, θα πρέπει να είναι στην πρώτη προτεραιότητα της Πολιτείας και των Πολιτών. Ας ακυρώσουν λοιπόν τα σχέδιά τους για χωματερές στην Αττική και ας αναζητήσουν άλλες, σύγχρονες λύσεις για το – όντως οξυμένο- πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων. Λύσεις που υπάρχουν κι έχουν προταθεί, εδώ και χρόνια, από τους επιστήμονες της Χώρας μας
Δεν τρέφω αυταπάτες. Όλα τούτα είναι «ψιλά γράμματα» για τους εκάστοτε κυβερνώντες αυτήν την Χώρα. Θα εκληφθούν, στην καλύτερη περίπτωση, ως λόγια «ενός ρομαντικού» που έχει μείνει ακόμη σε μια παλιά εποχή, όταν το «τέρας της εξουσίας» είχε και κάποιες, έστω και ελάχιστες, ευαισθησίες.
Σήμερα όλα αυτά είναι ξεπερασμένα. Σήμερα τα συμφέροντα κυριαρχούν, να μην πω ότι κυβερνούν.
Σήμερα η έννοια «εθνικό συμφέρον», είναι ταυτόσημη με την έννοια «επιχειρηματικό συμφέρον». Κι εμείς, οι πολίτες, απλά είμαστε θεατές ενός σικέ αγώνα του οποίου το ζητούμενο είναι ποιο επιχειρηματικό συμφέρον θα επικρατήσει.
Σ΄ αυτό το σκοτεινό τούνελ που κινείται η ζωή μας, όμως, ίσως υπάρχει μια μικρή χαραμάδα. Ίσως υπάρχει ακόμη μια μικρή ελπίδα. Κι αυτή η ελπίδα είναι η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Μια εξουσία που μπορεί να κουβαλά πολλές από τις παθογένειες της κεντρικής εξουσίας, όμως είναι πιο κοντά στον πολίτη και ίσως μπορέσει να αφουγκραστεί την ανάγκη του.
Περιμένω λοιπόν. Περιμένω από την Αυτοδιοίκηση της Αττικής να μπει μπροστά, σ΄ αυτόν τον αγώνα που αφορά, κυριολεκτικά, την επιβίωση των πολιτών της. Περιμένω οι Δήμαρχοι του Λεκανοπεδίου να πουν «φτάνει πια».
Φτάνει πια η υποβάθμιση του περιβάλλοντος στο όνομα μιας ψευδεπίγραφης «ανάπτυξης».
Φτάνει πια η μετατροπή του πολίτη της Αττικής σε πειραματόζωο, σ΄ ένα πείραμα που το ερώτημά του είναι «πόση ρύπανση μπορεί να αντέξει ένας άνθρωπος».
Η στάση του Δημάρχου του Ελληνικού τους δείχνει τον δρόμο. Εάν θέλουν να τον ακολουθήσουν μπορούν!
Περιμένω όμως, πάνω απ΄ όλα, από εμάς τους ίδιους τους πολίτες μια φωνή αγανάκτησης. Να πάψουμε να αποτελούμε «μάζα». Να πάψουμε να στηρίζουμε, έμμεσα, την μετατροπή της Δημοκρατίας, σε Δικτατορία του Χρήματος. Να ξεφύγουμε από την «τηλεοπτική εικονική πραγματικότητα» και να δούμε κατάματα το πρόβλημα. Η ζωή μας δεν είναι σήριαλ με «χάπι εντ». Η ζωή μας κινδυνεύει.
Να αντιδράσουμε, να διαμαρτυρηθούμε, να απαιτήσουμε:
Όχι χωματερές στην Αττική.
Όχι άλλα δάση καμένα
Όχι άλλη ρύπανση στο Λεκανοπέδιο.
Για την ζωή μας ρε γαμώτο!