20.11.07

Οι βλαβερές συνέπειες των ρυθμιστών...


Στη δεκαετία του ’90 σε μια χώρα όπως η Ελλάδα όπου ο κρατισμός ήταν κυρίαρχη ιδεολογία έως μυελού οστέων στήθηκε μια ιδιότυπη βιομηχανία παραγωγής και εγκαθίδρυσης ανεξάρτητων διοικητικών αρχών με απεριόριστα αλλά ελάχιστα συγκεκριμενοποιημένα εποπτικά και ρυθμιστικά καθήκοντα για πλήθος οικονομικών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Η πρώτη αντίδραση του πολιτικού δυναμικού –σχεδόν στο σύνολο του- ήταν μια ανεξήγητη άνευ όρων αποθέωση των νέων θεσμών. Η συγκεκριμένη στάση διαμόρφωσε στη συνέχεια συμπεριφορές που έδιναν βάση στη μορφή αλλά όχι και τόσο στο περιεχόμενο του έργου αυτών των ανεξάρτητων διοικητικών αρχών. Το οποίο λόγω του ότι ήταν εξ αντικειμένου δυσβάστακτα τεχνικό δεν μπορούσε παρά σε ελάχιστες περιπτώσεις να τύχει ευρύτερης δημοσιότητας και κριτικής. Συνεπώς, όλο αυτό το πλέγμα λειτουργίας διαμόρφωσε στο διάβα του χρόνου ανεξέλεγκτες καταστάσεις με πρωταγωνίστριες τις έτσι κι αλλιώς δοτές ηγεσίες των ανεξάρτητων εποπτικών και ρυθμιστικών αρχών που θεώρησαν ότι η δημοκρατική ανοχή μπορεί να οδηγήσει και στο αλάθητο του Πάπα… Αλλά, σε μια κοινοβουλευτική δημοκρατία η ανεξαρτησία μιας αρχής δεν σημαίνει καθόλου ασυλία ή και ασυδοσία. Πολύ δε περισσότερο, μια κατά το δοκούν υπερρύθμιση ή και την εγκαθίδρυση ενός νέου τύπου κρατικισμού πάνω σε ανταγωνιστικές αγορές.

Με αυτήν την έννοια, οι τοποθετήσεις τόσο του υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών Γιώργου Αλογοσκούφη, όσο και του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου της ΟΤΕ Α.Ε Παναγή Βουρλούμη σε χθεσινή σχετική ημερίδα φωτίζουν ορισμένες κρίσιμες πτυχές του όλου προβλήματος της ρύθμισης και των ρυθμιστικών αρχών σε μια ανταγωνιστική αγορά.

Η αναφορά του Γιώργου Αλογοσκούφη για το ενδεχόμενο της επιβολής υπερρύθμισης ή της επανατροφοδότησης φαινομένων νέου τύπου κρατικισμού με πρόσχημα την ενίσχυση του ανταγωνισμού ας μην περάσει απαρατήρητη: "(...)είναι και υποχρέωση των ανεξάρτητων Αρχών να λειτουργούν αποτελεσματικά, με ταχύτητα και τις ελάχιστες δυνατές γραφειοκρατικές διαδικασίες. Οι κανόνες του ανταγωνισμού πρέπει να εφαρμόζονται προς όλες τις κατευθύνσεις, χωρίς υπερβολές, αμερόληπτα και με ευρύτητα πνεύματος. Αλλιώς, ελλοχεύει ο κίνδυνος της υπερρύθμισης, που αποθαρρύνει την επιχειρηματικότητα, την καινοτομία και τις νέες επενδύσεις. Η ρύθμιση του ανταγωνισμού δεν μπορεί να αποτελεί πρόσχημα για επαναφορά του κρατικισμού στην οικονομία"..

‘Όπως επίσης και η πιο στοχευμένη αναφορά του Παναγή Βουρλούμη που αναδεικνύει το ζήτημα της νομιμοποίησης σε συνδυασμό με τη λογοδοσία και τον έλεγχο των ανεξάρτητων αρχών σε ένα κοινοβουλευτικό δημοκρατικό καθεστώς: "Ο συνδυασμός υποκειμενικότητας, ιδεολογικών τοποθετήσεων και συχνά αφόρητων πιέσεων από οικονομικά συμφέρονται μπορούν να εκτροχιάσουν την αποστολή της ρύθμισης, να υπονομεύσουν την αξιοπιστία της και να γίνουν τελικά αρνητικοί παράγοντες για τον θεσμό και την οικονομία. Πιστεύω ότι θα ήταν πιο ωφέλιμο για τις ίδιες τις ρυθμιστικές αρχές αν περιγραφούν αυστηρότερα και με μεγαλύτερη ακρίβεια οι εξουσίες τους και γίνουν υπόλογες για τις πράξεις και τα σφάλματά τους.Ανεξαρτησία δεν νοείται ως ασυδοσία, αλλά ως απεξάρτηση από την δομή του κεντρικού διοικητικού μηχανισμού ώστε να μπορεί η ρύθμιση να λειτουργεί χωρίς τα βαρίδια της γραφειοκρατίας σε ένα τεχνικά εξειδικευμένο έργο. Η γενική οικονομική δραστηριότητα μιας χώρας και οι βιομηχανικές πολιτικές της πρέπει να αποτελούν ευθύνη της Κυβέρνησης και του Κοινοβουλίου.Στην Ελλάδα, οι ρυθμιστικές αρχές όμως έχουν λειτουργήσει πια αρκετό καιρό ώστε να έχουν φανερωθεί οι αδυναμίες του θεσμού. Οι εκφραστές της βασικής αρχής της διάκρισης των εξουσιών πρέπει να μελετήσουν άμεσα την ιδιότυπη ερμηνεία της διακριτικής ευχέρειας που ασκείται από την ρύθμιση και να σκύψουν επάνω στο πρόβλημα όσο ακόμη μπορεί να ελεγχθεί".

Δεν υπάρχουν σχόλια: