Δαμάζοντας τα κύματα της Παγκοσμιοποίησης...

Η «εικόνα» που κυριαρχεί και διαχέεται για το πρόσωπο του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής - και πρώην πρωθυπουργού της Πορτογαλίας- José Manuel Barroso είναι εκείνη που προσομοιάζει σε άχρωμους και στεγνούς τεχνοκράτες και όχι εκείνη των «δημοφιλών ηγετών». Κι όμως πέραν της όποιας «εικόνας» ο Barroso με τις επιλογές και τις πράξεις του έχει κατοχυρωθεί ως πολιτικός που διακρίνεται για την ευθύνη που επιδεικνύει ως προς την άσκηση των καθηκόντων του αλλά και τη συνέπεια «λόγων και έργων» στηριγμένη σε αρχές και αξίες.

Άλλωστε, ο ίδιος δεν έχει φροντίσει να αποκρύψει ούτε την ιδεολογική του καταγωγή, ούτε πολύ περισσότερο τη πολύχρονη διαδρομή ως μάχιμος πολιτικός στη πατρίδα του. Ως κεντροδεξιός κυβέρνησε στη Πορτογαλία, ως κεντροδεξιός διευθύνει το έργο και τις δραστηριότητες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αυτό δεν σημαίνει επ΄ουδενί ότι δεν εκφράζει τη κοινή συνισταμένη των στρατηγικών επιλογών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κάθε άλλο θα μπορούσε να ισχυρισθεί κανείς στο «κέντρο» των Βρυξελλών ή σε κάθε άλλη πρωτεύουσα κράτους – μέλους της Ένωσης.

Η μη απόκρυψη της ιδεολογικής/πολιτικής ταυτότητας σε συνδυασμό με την δυνατότητα έκφρασης του «κοινού συμφέροντος» είναι ένα επίτευγμα της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και της ποιότητας του πολιτικού πολιτισμού που έχει αναπτυχθεί στους κόλπους της. Άλλωστε, βασικές διαχωριστικές γραμμές και «υψωμένα» σύνορα δεν υφίστανται σήμερα ανάμεσα στις κυρίαρχες παραδοσιακές πολιτικές οικογένειες της Γηραιάς Ηπείρου και ακόμη περισσότερο δεν υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις σε στρατηγικά ζητήματα όπως για παράδειγμα η Παγκοσμιοποίηση. Αυτό δεν σημαίνει ότι έχει επέλθει οποιαδήποτε μορφής ομογενοποίηση ή και ισοπέδωση των πολιτικών προσεγγίσεων και πρακτικών. Προς θεού!!! Άλλωστε, μια τέτοιου είδους προοπτική δεν συνεισφέρει τίποτα θετικό στη κοινή υπόθεση και τα ουσιαστικά μακροπρόθεσμα συμφέροντα των πολιτών της Ευρώπης των «27» αλλά και των γειτόνων τους.

Η Παγκοσμιοποίηση για παράδειγμα και ειδικότερα οι τρόποι αποτελεσματικής διαχείρισης των όποιων συνεπειών της στην οικονομία και την κοινωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης προκαλεί συνεχώς μικρές ή μεγαλύτερες αντιθέσεις παρά το κοινό πλαίσιο συμφωνίας που έχει διαμορφωθεί χάρις στο καταλυτικό ρόλο των ηγετικών πολιτικών και επιχειρηματικών μερίδων ή και συμφερόντων. ‘Ετσι, παρά το κοινό πλαίσιο συμφωνίας οι κάθε λογής «αποχρώσεις» των αντιδράσεων όχι μόνο ανθούν αλλά και πολλαπλασιάζονται στο «στρατόπεδο» των υπερμάχων και των θιασωτών ( Το άλλο στρατόπεδο κραυγάζει απλώς τους πύρινους λόγους κατά της παγκοσμιοποίησης και έχει ήσυχη –τρόπον του λέγειν- τη συνείδηση του…).

Το ζήτημα της διαχείρισης αυτών των συνεπειών της παγκοσμιοποίησης ήρθε να αντιμετωπίσει για μια ακόμη φορά ο Barroso όταν πριν από λίγες ημέρες κλήθηκε από το CER σχολιάσει σε εκδήλωση στις Βρυξέλλες τα ευρήματα της ετήσιας μελέτης αξιολόγησης και αποτίμησης σχετικά με τη πρόοδο της «Ατζέντας της Λισαβόνας».

Ο Barroso προτίμησε να αρχίσει την ομιλία του με μια απάντηση στο ερώτημα που θέτει –καθόλου ρητορικά- ο ίδιος ο τίτλος της φετινής μελέτης αποτίμησης: The title of the Scorecard asks - "Will globalisation leave Europe stranded?" My answer is simple. No, it will not, if we respond in the right way.

Ως προς τον ορθό δρόμο, το πλήθος των απαντήσεων από την πλευρά των υπερμάχων παραμένει «αμέτρητο» και το περιεχόμενο των απαντήσεων ποικίλει από χώρα σε χώρα και καθορίζεται από εθνικές (τοπικές) προτεραιότητες και σκοπιμότητες και σε κάθε περίπτωση δεν ταυτίζονται με το εθνικό (γενικό) συμφέρον της χώρας ή με το δημόσιο συμφέρον ή τα συμφέροντα των πολιτών.

Ο Barroso εκφράζοντας παρ΄όλα αυτά μια κοινή συνισταμένη επέλεξε να δώσει μια εκδοχή για το πώς δαμάζεις τα κύματα της Παγκοσμιοποίησης ( If we swim against the tide of globalisation, we will drown. But if we ride its waves we can harness its power). Υπεύθυνη και συνεπής απάντηση αλλά σε καμία περίπτωση επαρκής με την έννοια του κύριου ζητούμενου της ευρωπαϊκής οικονομίας και αγοράς δηλαδή από τη σκοπιά του ανταγωνισμού. Και μια ανταγωνιστική Ευρώπη είναι πλέον το κύριο ζητούμενο.

Η Ευρώπη μπορεί κάλλιστα να γίνει περισσότερο ευημερούσα , περισσότερο πράσινη και περισσότερο δίκαια αλλά αν δεν καταστεί και ανταγωνιστική έναντι των βασικών παλαιών και νέων δυνάμεων που καιροφυλακτούν σε κάθε της βήμα δεν θα έχει πετύχει σχεδόν τίποτα για το μέλλον της.