21.3.07

Διακυβέρνηση, κοινωνική ευθύνη και ασφαλιστικά ταμεία


Τελικά, όλα είναι ζήτημα διακυβέρνησης…

Μπορεί να βολεύει αρκετές φορές το πολιτικό προσωπικό η καραμέλα της αυτοτέλειας και της αυτονομίας αλλά η πολυχρησία της ενίοτε εγκυμονεί κινδύνους για το ευρύτερα συμφέροντα του δημοσίου αλλά πρωτίστως των ίδιων των πολιτών.

Η πρόσφατη περίπτωση της διαχείρισης των αποθεματικών του Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΕΑΔΥ) είναι μια από εκείνες όπου η καραμέλα όχι μόνο έλιωσε στο στόμα όλων όσοι τη χρησιμοποίησαν ως άλλοθι αλλά «κακοφόρμισε» σε τέτοιο βαθμό που έφθασε να απειλήσει τη «δημόσια υγεία» ενός ολόκληρου συστήματος…

[Δέκα και παραπάνω χρόνια, από την εποχή κιόλας που ο μακαρίτης Γιάννης Βαρθολομαίος ήταν γενικός γραμματέας Κοινωνικών Ασφαλίσεων υπό το Δημήτρη Σιούφα στη κυβέρνηση Μητσοτάκη ο όποιος δημόσιος διάλογος για τις εναλλακτικές δυνατότητες επαγγελματικής διαχείρισης και αξιοποίησης των περιουσιακών στοιχείων των ασφαλιστικών οργανισμών παρά τα όποια θετικά βήματα καρκινοβατεί ανάμεσα στην ανεπάρκεια των λογής λογής αυτόκλητων διαχειριστών και στη μη ανάληψη ευθυνών μπροστά λεγόμενο πολιτικό κόστος. Η κατάσταση αυτή έχει οδηγήσει σε ένα θολό θεσμικό καθεστώς όπου όλα τα άνθη του κακού βρίσκουν εύφορο έδαφος ανάπτυξης…]

Η παρούσα κυβέρνηση έλαβε τις αναγκαίες και απαραίτητες πρωτοβουλίες στο σωστό timing και με καθαρές επιλογές οδηγεί τις εξελίξεις…

Αλλά, η καραμέλα έχει παρελθόν και ας μην το ξεχνούν οι κάθε λογής «Ηρακλείς του Στέμματος»… Είτε κατοικούν στη Ρηγίλλης, είτε στη Χαριλάου Τρικούπη, είτε στα γραφεία των συνδικαλιστικών οργανώσεων…

Για όλους όσοι δεν διδάχθηκαν από το «πάθημα» του ’99, η περίπτωση του ΤΕΑΔΥ αποτελεί πιθανότατα μια δεύτερη –και ύστατη- ευκαιρία. Μια δεύτερη ευκαιρία πέρα από τα όποια πρόσωπα με τις όποιες κομματικές και μη καταγωγές και προελεύσεις, με τα λιτά ή τα «παχειά» βιογραφικά σημειώματα, με την όποια αξιολογημένη ή μη εμπειρία και τεχνογνωσία. Το πρόβλημα δεν βρίσκεται τόσο στα πρόσωπα αλλά στη οργάνωση και τη λειτουργία των απαραίτητων εκείνων μηχανισμών που μπορούν να συνδυάσουν χρηστή διαχείριση με συμφέρουσες αποδόσεις για τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα των ασφαλισμένων. Κι όλα αυτά σε ένα περιβάλλον διευρυμένων επιλογών και με δυνατότητα ελευθερίας κινήσεων σε αξιολογημένους επαγγελματίες της αγοράς αλλά με σαφείς και προκαθορισμένους κανόνες παιχνιδιού για όλους, με διαρκή εποπτεία και ολοκληρωτική διαφάνεια. Και πάνω από όλα, με αίσθημα κοινωνικής ευθύνης.

Τελικά, όλα είναι ζήτημα διακυβέρνησης!!!

Για παράδειγμα, η Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων (Γ.Γ.Κ.Α) που υπάγεται στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων εποπτεύει σήμερα 172 Ασφαλιστικούς Φορείς, μεταξύ των οποίων 24 Κύριας Ασφάλισης, 32 Επικουρικής Ασφάλισης, 18 Ασθενείας και 18 Πρόνοιας που καλύπτουν το σύνολο σχεδόν του πληθυσμού της Χώρας. Μετρήστε φορείς πολλαπλασιάστε επί τα μέλη του Δ.Σ τους και βγάλτε συμπέρασμα… Μόνο το ΤΕΑΔΥ για παράδειγμα έχει 14μελές Δ.Σ συμπεριλαμβανομένου και του κυβερνητικού εκπροσώπου. Αν κανείς αποπειραθεί να διαβεί τη πρώτη σελίδα του υποτυπώδους site του εν λόγω ταμείου θα απογοητευτεί… Τα βιογραφικά των διοικούντων απουσιάζουν όπως απουσιάζει κάθε μνεία στα πεπραγμένα της διαχείρισης της περιουσίας τους… Ψιλά γράμματα θα πείτε –κι ίσως δεν έχετε άδικο.

Αλλά, για να ξανασκεφθούμε το νούμερο των 172 ασφαλιστικών φορέων και να βάλουμε στο μυαλό μας το ερώτημα από ποια «δεξαμενή» προέρχονται οι επικεφαλής και οι διοικούντες αυτούς τους φορείς; Με ποια προσόντα και ποια προϋπηρεσία; Γνωρίζουν έστω τι είναι ένα ομόλογο κυμαινομένου επιτοκίου ή ένα μερίδιο αμοιβαίου κεφαλαίου που επενδύει τουλάχιστον σε γνωστές ελληνικές μετοχές για να μην πάμε αυτομάτως στα βαρειά derivatives; Κι ακόμη περισσότερο, ποιοι είναι οι σύμβουλοι τους για τα της διαχείρισης της περιουσίας, με τι κριτήρια επιλέγονται, ποιες αξιολογήσεις τεχνικής επάρκειας και οικονομικής φερεγγυότητας τους συνοδεύουν; Σε ποιόν δίνουν και κάθε πότε λογαριασμό, τι συμβαίνει όταν οι επιλογές αποδειχθούν λανθασμένες; Ποιος πληρώνει τότε το λογαριασμό; Με άλλα λόγια, το κύριο ζητούμενο είναι η ανάδειξη της κοινωνικής ευθύνης όλων των εμπλεκομένων μερών και η ενίσχυση των πρακτικών της εταιρικής διακυβέρνησης στο πλαίσιο των ασφαλιστικών οργανισμών –μικρών και μεγάλων, κύριας και επικουρικής σύνταξης. Ενδεχομένως, χρειάζεται με νέο πνεύμα και από «μηδενική βάση» να αντιμετωπισθεί και το ζήτημα της εποπτικής αρχής.

Ας πάμε και ένα βήμα παρακάτω. Στην αγορά υπάρχουν δύο οργανωμένες προσπάθειες από τους ίδιους τους ασφαλιστικούς οργανισμούς να κάνουν βήματα επαγγελματικής διαχείρισης και αξιοποίησης της εν γένει περιουσίας τους – η ΑΕΔΑΚ των Ασφαλιστικών Οργανισμών (ΙΚΑ, ΟΑΕΕ κ.λπ με συμμετοχή της Εθνικής Τράπεζας) και η ΕΔΕΚΤ ΟΤΕ, ενώ οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ετοιμάζεται για ΑΕΔΑΚ και η διοίκηση του ΤΑΠ ΟΤΕ (ο κλάδος υγείας). Τι απέδωσε η ύπαρξη και η λειτουργία αυτών των εταιρειών για τα συμφέροντα των ασφαλιστικών φορέων, των ασφαλισμένων και εν γένει του ασφαλιστικού συστήματος; Ποια είναι τα συν και τα πλην από την εμπειρία τους; Ποιος θα κάνει τις απαραίτητες και αναγκαίες αποτιμήσεις και αξιολογήσεις του έργου τους; Μπορεί και πρέπει να αποτελέσουν οδηγό για τη συνέχεια;

Οσο πιο γρήγορα δοθούν αυτές οι απαντήσεις τόσα καλύτερα για όλους μας…

Δεν υπάρχουν σχόλια: