Tο πρώτο και κύριο στοιχείο που πρέπει να μας ενδιαφέρει (αγορά-κοινωνία, καταναλωτές/χρήστες-φορολογούμενοι/πολίτες) είναι το τελικό αποτέλεσμα, η επίδοση μιας εισηγμένης ή μη εισηγμένης δημόσιας επιχείρησης, ανεξαρτήτως του ποσοστού συμμετοχής του δημοσίου.
Σύμφωνα με τον Προϋπολογισμό του 2006 η ΔΕΗ εκτιμάται ότι θα παρουσιάσει και νέα κάμψη κερδών. Ο στόχος για τα κέρδη το 2006 ορίζεται, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του οικονομικού επιτελείου, στα 138 εκατομμύρια ευρώ έναντι εκτίμησης 272 εκατομμυρίων ευρώ το 2005. Εκείνο που χρειάζεται ιδιαίτερη αξιολόγηση και προσοχή είναι ότι την τελευταία διετία 2004-2005 η ΔΕΗ χάνει σχεδόν τα μισά της κέρδη –από τα 502 εκατομμύρια ευρώ το 2004 στα 272 εκατομμύρια ευρώ του 2005, ενώ αν επαληθευτεί ο στόχος για το 2006 το τούνελ των ζημιογόνων χρήσεων και της εν γένει προβληματικότητας / απαξίωσης δεν θα απέχει και πολύ…
Κι όλα αυτά συμβαίνουν σε μια περίοδο όπου προωθείται με τους πλέον έντονους ρυθμούς η απελευθέρωση της εγχώριας αγοράς ενέργειας (νέο θεσμικό πλαίσιο, αναβάθμιση του ρόλου της εποπτικής/ρυθμιστικής αρχής, μεγαλύτερη έκθεση της ΔΕΗ στον ανταγωνισμό, είσοδος ιδιωτών στο παραγωγικό/εμπορικό σκέλος κ.λπ), ενώ ανοίγουν ακόμη περισσότερο οι αγορές των γειτονικών χωρών και υποδέχονται νέες επενδύσεις και νέους επενδυτές, διαμορφώνοντας ένα άκρως ανταγωνιστικό περιβάλλον παραγωγής, μεταφοράς και εμπορίας ενέργειας στα βόρεια σύνορα μας.
Επιπλέον, τα πρώην κρατικά μονοπώλια στα κράτη- μέλη της Ε.Ε μετά από επιτυχή προγράμματα αναδιάρθρωσης και επαναπροσανατολισμού των προτεραιοτήτων ως προς τις δραστηριότητες τους επιστρέφουν στις κερδοφορίες και αυξάνουν την αξία τους, παρέχοντας την δυνατότητα στις κυβερνήσεις να απευθυνθούν στις αγορές και την διεθνή επενδυτική κοινότητα και να διαθέσουν πακέτα μετοχών σε καλές χρηματιστηριακές τιμές (τα παραδείγματα της Ιταλικής ENEL και της Γαλλικής ΕdF είναι απολύτως χαρακτηριστικά και πολύ διδακτικά).
Κι όλα αυτά συμβαίνουν σε μία περίοδο όπου στην Ευρώπη κυρίως παρατηρείται μια σαφής τάση συγκέντρωσης που περιλαμβάνει ενεργειακούς ομίλους (ηλεκτρισμός-φυσικό αέριο) ανεξαρτήτως της ιδιοκτησιακής κατάστασης (ιδιώτες ή δημόσιο). Η άποψη του περιοδικού Economist (Σεπτέμβριος 2005), με αφορμή τις εξελίξεις στην ισπανική αγορά ενέργειας, παρουσιάζει πρόσθετο ξεχωριστό ενδιαφέρον :
“EUROPEAN integration may be politically unfashionable—but it is still happening in the business world. Take the energy market, which is set for full liberalisation by 2007. When that happens, it is widely anticipated that the European Union will move from a series of markets largely fragmented by nationality, into a genuine single market dominated by five to seven pan-European players. A flurry of consolidation is taking place, as firms position themselves to be one of those big players”.
Ως προς το τελικό αποτέλεσμα, λοιπόν, την ΕΠΙΔΟΣΗ που μετρά, ο πρώην πρόεδρος της κ. Παλαιοκρασσάς, εφόσον διεκδίκησε ευρύτερο ρόλο στα διοικητικά πράγματα της ΔΕΗ, είναι τουλάχιστον συνυπεύθυνος. Η κύρια ευθύνη βρίσκεται στο γεγονός ότι η παρούσα διοίκηση με τον βαρύνοντα ρόλο του κ. Παλαιοκρασσά στις διοικητικές εξελίξεις έμεινε απαθής απέναντι στα φαινόμενα απαξίωσης μιας από τις πλέον σημαντικές σε οικονομική και κοινωνική αξία συμμετοχές του δημοσίου.
-Ο Προϋπολογισμός του 2006 προβλέπει ότι οι επενδύσεις της ΔΕΗ μετά από μια περίοδο σταθερότητας (το ίδιο ποσό διατέθηκε και το 2004 και το 2005, 750 εκατ. ευρώ ) θα σημειώσουν σημαντική άνοδο και θα φθάσουν (εκτίμηση στόχου) τα 900 εκατ. ευρώ. Το ερώτημα που εύλογα προκύπτει είναι από την στιγμή που ο κ. Παλαιοκρασσάς πιστεύει ότι η «διακομματική μαφία της διαπλοκής» συνεχίζει να είναι κυριάρχη εντός της ΔΕΗ γιατί παρέσχε την συγκατάθεση του να αυξηθεί το ποσό των επενδύσεων που θα διαχειριζόταν η «μαφία». Με απλά λόγια, ποια ήταν η ευθύνη και η συμβολή του στην καθιέρωση διαδικασιών στην αξιολόγηση των προσφορών για την υλοποίηση του επενδυτικού προγράμματος έτσι ώστε η όποια «μαφία» να ηττηθεί κατά κράτος και να επιβληθεί η διαφάνεια και η ορθή και αποτελεσματική διάθεση και διαχείριση των πόρων της ΔΕΗ;
_Η συνεκτίμηση των προαναφερομένων στοιχείων μας οδηγεί σε ένα πρώτο σημαντικό συμπέρασμα: ‘Έλλειψη στρατηγικού σχεδίου /οράματος για την θέση και τον ρόλο της ΔΕΗ στις νέες, εγχώριες και διεθνείς , συνθήκες καθώς και μια επιταχυνόμενη αδυναμία της ίδιας της ΔΕΗ να ανταποκριθεί στις νέες αναγκαιότητες και επιταγές. Παράδειγμα, η ΔΕΗ θα συνεργαστεί στην υλοποίηση του τρέχοντος επενδυτικού της προγράμματος με ελληνικούς επιχειρηματικούς ομίλους (κατασκευή νέων μονάδων / εκσυγχρονισμός υφισταμένων, προμήθειες εξοπλισμού, συντήρηση κ.α) πολλοί εκ των οποίων στην αυριανή απελευθερωμένη αγορά θα είναι οι νέοι παίκτες του ανταγωνισμού. Δηλαδή, η ΔΕΗ ούτε λίγο, ούτε πολύ «κλείνοντας» το παιχνίδι ως προς τον αριθμό και την προέλευση των εργολάβων – προμηθευτών της θα είναι ο ουσιαστικός χρηματοδότης των νέων ανταγωνιστών της. Οποιοδήποτε σώφρων πολιτικός θα επέλεγε να ανοίξει το παιχνίδι ανεβάζοντας τα ποιοτικά δεδομένα / προδιαγραφές σε τέτοιο επίπεδο που να μην μπορούσαν ούτε κατά διάνοια να πλησιάσουν και να διεκδικήσουν οι συνήθεις ύποπτοι (σημερινοί εργολάβοι-προμηθευτές-διαμεσολαβητές και αυριανοί ανταγωνιστές). Να ένα πρώτιστο ηθικό αλλά και ουσιαστικό ζήτημα πραγματικής υπεράσπισης των συμφερόντων του δημοσίου και εν γένει των πολιτών που δεν φαίνεται να απασχολεί τον κ. Παλαιοκρασσά...
_Ποιος χρεώνεται και σε ποιο βαθμό ότι η ΔΕΗ είναι πραγματικά απούσα από τις ιδιωτικοποιήσεις που έγιναν και γίνονται σε όλες σχεδόν τις γειτονικές χώρες αλλά και ευρύτερα στην περιοχή της Ν.Α Ευρώπης; Ποιος χρεώνεται και σε ποιο βαθμό ότι η ΔΕΗ δεν έχει – ως όφειλε – σταθερό και συνεπή προσανατολισμό συνεργασιών ή και συμμαχιών με άλλους ενεργειακούς ομίλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην αγορά των Βαλκανίων ή και της Ν.Α Ευρώπης ;
Πριν λίγα χρόνια η Ιταλική ENEL βρέθηκε στο σημείο 0 και χρειάσθηκε πάνω από 3 χρόνια για να επανέλθει σε τροχιά κερδοφορίας. Το management team που ανέλαβε το έργο της αναδιάρθρωσης έκανε τα αδύνατα δυνατά για να αυξήσει την αξία της επιχείρησης: Επικέντρωσε την προσοχή τους στις δραστηριότητες του ηλεκτρισμού και του φυσικού αερίου, προχώρησε με επιτυχία στην πώληση θυγατρικών ή περιόρισε σε σημαντικό βαθμό την συμμετοχή της σε θυγατρικές που η δραστηριότητα τους ήταν πέραν του βασικού αντικειμένου (π.χ εταιρεία τηλεπικοινωνιών Wind), αξιοποίησε με αποτελεσματικά μέτρα την ακίνητη περιουσία της, επέλεξε να εξορθολογίσει με βάση τις σημερινές απαιτήσεις διαδικασίες και λειτουργίες ενώ προχώρησε και σε αναδιάταξη προσωπικού μέσα από επανεξέταση του όλου πλέγματος των εργασιακών σχέσεων. Αν και ουδείς μπορεί να ξεχνά την διαφορά των μεγεθών, εν τούτοις η ΔΕΗ και η ENEL έχουν παράλληλους βίους… Ως εκ τούτου, το επιτυχημένο παράδειγμα της ENEL θα μπορούσε να λειτουργήσει ως οδηγός για την ΔΕΗ.
Με τούτα και με εκείνα η ΔΕΗ (λειτουργία, επιλογές, προοπτικές) έχει καταστεί ένα μέγιστο πολιτικό πρόβλημα και η λύση του δεν μπορεί να προέλθει ή να εξαντληθεί στην εγχώρια αγορά. Παρά το γεγονός ότι η εφαρμογή του νέου θεσμικού πλαισίου για τις ΔΕΚΟ θα βοηθήσει στην βελτίωση της σημερινής κατάστασης (νοικοκύρεμα των διοικητικών πραγμάτων, εξορθολογισμός κ.α) εν τούτοις χρειάζονται σημαντικές πρωτοβουλίες για την αντιστροφή της τάσης της απαξίωσης μέσα από ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα αναδιάρθρωσης όπου στο επίκεντρο τους θα είναι η πάση θυσία αύξηση της αξίας της επιχείρησης και ο σταθερός προσανατολισμός της σε αμοιβαία επωφελείς συμπράξεις με τους ιδιώτες, Ελληνες και κυρίως ξένους επενδυτές με παραγωγική εμπειρία, τεχνογνωσία και συμπεριφορά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου