14.10.07

Ποιός αντιμάχεται καλύτερα τους εθνικισμούς;


Ακούγοντας τις σημερινές από άμβωνος δηλώσεις των κάθε λογής "μακεδονομάχων" και άλλων τινών "συνοριοφυλάκων" θυμήθηκα μια κουβέντα ενός φίλου πολιτικού στις αρχές της δεκαετίας του ΄90 την εποχή που είχαν ορισμένοι βαλθεί να πείσουν(;) ότι "ο Βουκεφάλας δεν ήταν …Zastava". Η κουβέντα που ταιριάζει γάντι με τα τωρινά φαινόμενα ήταν η εξής: "Τα δημόσια πρόσωπα που αδυνατούν για τον όποιο λόγο να μιλήσουν και κυρίως να αντιμετωπίσουν τα σύγχρονα προβλήματα με ένα σύγχρονο και αποτελεσματικό τρόπο, αντί να σιωπήσουν και να αποσυρθούν απο το προσκήνιο επιλέγουν την ασφάλεια που τους δίνει το ιστορικό παρελθόν για να συναντηθούν με ένα ακροατήριο με φοβική προδιάθεση για τις δυσκολίες του σήμερα και του αύριο"…

Στην εποχή που ζούμε το πολυπόθητο νόημα της πολιτικής και της διπλωματίας δεν είναι απλώς και μόνον η αναζήτηση του "δίκιου μας" και η πρόσκληση για την αναγνώριση και την κατοχύρωση από τους όποιους άλλους, αλλά η διασφάλιση των ουσιαστικών μακροπρόθεσμων συμφερόντων της μεγάλης πλειοψηφίας των πολιτών της χώρας μας μέσα από μια επίμονα συστηματική προσπάθεια εξεύρεσης και διαμόρφωσης των απαραίτητων και αναγκαίων συσχετισμών και συμμαχιών που θα προωθούν και θα επιβάλλουν λύσεις αποδεκτές από το ευρύτερο διεθνές πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον.


Μια τέτοιου είδους εξωστρεφή και δυναμική πολιτική διεθνών σχέσεων απαιτεί η εποχή μας και το διεθνές περιβάλλον που ζούμε και θα ζήσουν πρώτα απ ΄όλα τα παιδιά μας. Μια πολιτική που διαμορφώνει μέσα από μικρές λεπτομέρειες για ορισμένους –όπως για παράδειγμα η επενδυτική και επιχειρηματική δράση- κοινότητες συμφερόντων μεταξύ κρατών, περιφερειών αλλά και των συλλογικών εκφράσεων της κοινωνίας των πολιτών. [Η συνέντευξη της κας Μπακογιάννη στην εφημερίδα «Η Καθημερινή» καθώς και το άρθρο του καθηγητή Κουλουμπή στην ίδια εφημερίδα μπορούν και αναδεικνύουν τις επιλογές μιας εξωστρεφούς, δυναμικής και πραγματιστικής πολιτικής διεθνών και διακρατικών σχέσεων].

Σε αντίθεση με την εξωστρεφή και δυναμική πολιτική διεθνών σχέσεων μια πολιτική που νοσταλγεί την επιστροφή στα συλλαλητήρια και τις λαοσυνάξεις των ηγετών της διοικούσας Εκκλησίας καταδικάζει τη χώρα να ζει στην ασφάλεια του ιερού απομονωτισμού αδύναμη να ανταποκριθεί στις προκλήσεις του σήμερα και του αύριο και να διαδραματίσει εκείνο το ρόλο που της αναλογεί και έχει κατακτήσει χάρις στα οικονομικά και επιχειρηματικά ανοίγματα της στη περιοχή.

Μια εξωστρεφής και δυναμική πολιτική διεθνών σχέσεων όχι μόνο μπορεί να φέρει αποτελέσματα αλλά είναι και η πρώτη και καλύτερη "επίθεση" απέναντι στους κάθε λογής εθνικισμούς της αντιπέρας όχθης… Ας μην κοροϊδευόμαστε επιτέλους σε αυτή τη χώρα, εκτός κι αν εξακολουθούμε να πιστεύουμε ως άβουλα όντα της τηλεθέασης ότι οι χάρτες του κ. Ανθίμου, οι νομικισμοί του αποτυχόντος βουλευτή κ. Παπαθεμελή και οι αναπολήσεις στις σελίδες της Πηνελόπης Δέλτα και τα μνημόσυνα στον Μίκη Ζέζα θα αντιμετωπίσουν καλύτερα το εθνικιστικό μένος της ηγεσίας της FYROM που στηρίζεται –τι πρωτότυπο!- στις εξαλλοσύνες της δική της διασποράς.

Κι από εδώ και πέρα αρχίζουν τα παράδοξα. Οι εκπρόσωποι της διασποράς τύπου United Macedonian Diaspora ζώντας σε ασφαλή περιβάλλοντα που εξασφαλίζουν οι πολυπολιτισμικές κοινωνίες –ΗΠΑ, Καναδάς, Αυστραλία κ.α- καθορίζουν μαξιμαλιστικούς στόχους της εποχής του επαναστατικού ρομαντισμού και της εθνικής αναγέννησης… Οι φορείς αυτοί της διασποράς κρατούν στο χέρι τους το νήμα των εσωτερικών εξελίξεων στην ίδια την FYROM και στον πολιτικό και τον οικονομικό τομέα αφού η σημερινή ηγεσία του Vnatrešno-Makedonska Revoluciona Organizacija-Demokratska Partija za Makedonsko Nacionalno Edinstvo (μιας από τις απολήξεις του παλαιού εθνικιστικού VMRO) φαίνεται αναγκασμένη εισέτι να ξεπληρώνει συμβόλαια και επιταγές.


Με άλλα λόγια, το μοντέλο της ανοιχτής πολυπολιτισμικής κοινωνίας σταματάει στα σύνορα της FYROM ή ακόμα ακριβέστερα λίγο πιο έξω από το κέντρο των Σκοπίων. Οι άλλοτε φτωχοί μετανάστες με τις «φρουτομαρκέτες» άδραξαν σε αυτές τις πολυπολιτισμικές κοινωνίες τη δημοκρατική δυνατότητα του εθνικού αυτοπροσδιορισμού και σήκωσαν ψηλά την εθνική τους ταυτότητα αλλά επεφύλαξαν μια διαφορετική αντιμετώπιση σε όλους όσους στο πλαίσιο της FYROM ασφυκτιούν στο αναγκαστικά μοναδικό κοστούμι της μακεδονικότητας όπως για παράδειγμα, οι Αλβανοί με τις πολλαπλές και αλληλοσυγκρουόμενες κομματικές τους εκπροσωπήσεις.

Παλαιότερα και πάντως πριν από την κατάρρευση του Τείχους του Βερολίνου οι Αλβανοί κομματικοί ηγέτες της εποχής του και τα εκφραστικά τους όργανα – η επίσημη κομματική εφημερίδα Zeri I Popullit ή ο Ραδιοφωνικός Σταθμός των Τιράνων- κατηγορούσαν ανά τακτά χρονικά διαστήματα τους κομματικούς ηγέτες της τότε ομόσπονδης ΣΔ της Μακεδονίας ως ανόητους και παράλογους από την στιγμή που πίστευαν ότι μπορούσαν να ιδρύσουν μια εθνότητα με διατάγματα και να εξαφανίσουν- πάλι με διατάγματα- μια άλλη εθνότητα. Διαμάχες και αλληλοκατηγορίες μεταξύ κομμουνιστών θα πείτε και προφανώς το δίκιο είναι με το μέρος σας αλλά σε κάθε περίπτωση τα γεγονότα δικαιώνουν τους πραγματιστές Αλβανούς.

Στις μέρες μας οι ηγέτες του VMRO συνεπικουρούμενοι από τους εκπροσώπους των κάθε λογής εκπροσώπων της διασποράς επιλέγουν και πάλι τον καταστροφικό δρόμο της εθνικιστικής έξαρσης γνωρίζοντας εκ των προτέρων ότι η υπεράσπιση της μακεδονικότητας –ως έχει και ευρίσκεται- αδυνατεί να συγκροτήσει μια πειστική πρόταση για την ένταξη και ενσωμάτωση μιας πολυεθνικής χώρας στους ευρωατλαντικούς θεσμούς.


Αν και οι ηγέτες του VMRO αποδέχονται στα λόγια κατόπιν ισχυρών πιέσεων της διεθνούς κοινότητας ότι οι πολίτες της χώρας τους δεν έχουν μια και μόνη εθνοτική αναφορά, εν τούτοις στη πράξη αρνούνται να δεχθούν και τον εθνικό αυτοπροσδιορισμό αλλά και τα συνεπαγόμενα του. Μια λοξή ματιά στα αποτελέσματα των εκλογών του 2006 θα έπειθε και τους πλέον αφελείς εθνικιστές ότι η πληθώρα της εμφάνισης έστω και περιθωριακών ή περιφερειακών κομματικών σχηματισμών με καθαρές εθνοτικές αναφορές (π.χ Τούρκοι, Ρομά, Βλάχοι, Βόσνιοι, Σέρβοι) είναι η απαρχή της βαθμιαίας αμφισβήτησης του ενός και μόνου αναγκαστικού κοστουμιού της μακεδονικότητας όταν διαμορφωθούν οι κατάλληλες συνθήκες ασφαλείας (π.χ ένταξη σε έναν από τους ευρωατλαντικούς θεσμούς). Επιπλέον, δε ας μην περνά απαρατήρητο το φαινόμενο της μαζικής ανταπόκρισης χιλιάδων πολιτών της FYROM – στους οποίους προφανώς συμπεριλαμβάνονται και πολίτες που δηλώνουν εισέτι "εθνικά μακεδόνες"- στη πρόσκληση της κυβέρνησης της γειτονικής Βουλγαρίας να αποκτήσουν διαβατήρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης όλοι όσοι εκ των πολιτών της FYROM έχουν βουλγαρικές ρίζες…

Εν τέλει, με τούτα και με εκείνα κάθε πολιτική προερχόμενη από το πολιτικό δυναμικό της πολυεθνικής FYROM για να μπορεί να είναι χρήσιμη για τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα των πολιτών της θα χρειασθεί να κλείνει τα αυτιά της στις σειρήνες μιας έξαλλης διασποράς και να τοποθετεί τον εθνικισμό των διαταγμάτων στα πιο απόμερα συρτάρια της ιστορικής μνήμης.

Δεν υπάρχουν σχόλια: